Written by Andries Haesevoets, Cultural Studies Alumnus and winner of the Passwerk Prijs

Bij de keuze van het onderwerp van mijn masterproef wilde ik absoluut iets rond of over theater maken. Daarnaast ben ik heel blij dat ik Disability Studies heb leren kennen, omdat dit paradigma heel ruimdenkend is en zich niet beperkt tot één essentialistische of reductionistische visie. Al van kleins af aan moet ik regelmatig op doktersbezoek en dat voelt nooit echt prettig aan. Ik voel me daar dan niet helemaal op mijn gemak. Je wordt er enkel bekeken als een medisch subject met abnormale kenmerken waardoor je het gevoel krijgt dat je raar bent. Al die consultaties hebben een diepe indruk bij mezelf nagelaten en het heeft me ook gevormd als persoon.

De vrijheid om jezelf te zijn binnen de podiumkunsten

Een plek waar ik me altijd weer goed voel en geen last heb van mijn disabilities, is op een podium. Daar voel ik me steeds kiplekker. Al heel jong sloot ik me aan bij een lokaal dansgezelschap. Omwille van mijn motorische beperkingen kon ik niet alle dansjes even goed meedoen, maar mijn dansjuf maakte daar geen probleem van. Ze zocht naar oplossingen waardoor ik ook volledig werd opgenomen in de groep. Dat gaf mijn zelfvertrouwen een serieuze boost. Later sloot ik me aan bij een lokale toneelgroep, jeugdtoneel Kaboekie, en daar zit ik nog steeds bij. Ook zij beschouwen me allemaal als een volwaardig persoon die net zoals iedereen sterktes en zwaktes heeft. Ik kan er gewoon telkens opnieuw volledig mezelf zijn. Vandaar dat ik ook zo verknocht ben geraakt aan de podiumkunsten.

Een aantal jaar geleden werkte ik samen met theaterdocent Ingrid Dullens aan de voorstelling ‘Olla Podrida III’. Twee jaar geleden ontdekte ik dat Ingrid theaterlessen zou geven aan kinderen met autisme. Ik was meteen verkocht om hierover mijn masterproef te schrijven. De lessenreeks bestond uit tien lessen waarin de kinderen heel wat improvisatieoefeningen deden en toneelstukjes in kleine groepen maakten. Ze kregen veel vrijheid om te spelen en te onderzoeken. Elke les focuste zich op één element, zoals: locaties (waar), personages (wie), actie-reactie (wat) en emoties. Ik heb twee kinderen in de groep geobserveerd en geïnterviewd gedurende de volledige lessenreeks. De meest dominante modellen van het kennisdomein Disability Studies heb ik op een dynamische manier toegepast op deze data. Op die manier heb ik geprobeerd om dichter bij hun ervaringen van de theaterlessen te komen.

Iedereen is anders

Het doel van deze thesis is om een beter inzicht te krijgen in deze ervaringen. Hoewel beide participanten de diagnose autisme hebben gekregen, werd het duidelijk dat ze de theaterlessen niet op dezelfde manier ervaren. Het zijn twee verschillende kinderen met elk hun eigen karakter en hun unieke persoonlijkheid, ondanks hun autisme. Deze studie wil daarom ook onderzoekers, professionals en andere betrokkenen inspireren en hun blik verruimen. Mensen met autisme zijn meer dan hun diagnose en iedereen is anders. Door naar hen via meerdere brillen te kijken, zullen we hen niet meer als minderwaardig bestempelen en zullen we hen als een volwaardig persoon met unieke en bijzondere talenten opnemen in de samenleving.